Ruimte voor verwondering
9 maart, 2013
Onverwacht nieuws: de Grote Burgemeester is weer in het land. Zo ineens, vanuit het niets. We waren met z’n allen net aan het dubben of we ons spaargeld van de bank zouden halen, om zo de aanzet voor een vette “bankrun” te geven, toen de Grote Burgemeester het land binnenviel. Voor de niet-ingewijden onder ons: dat is een vogel! Iemand in Breedzanddijk, Friesland had 'm gezien, waargenomen, zoals vogelaars dat noemen, en op een website gemeld. En, aardig, diezelfde dag nam iemand in Heiloo, bekend van het Heilloos Cultureel Streven, ook de Kleine Burgemeester waar. Het moet toch niet gekker worden, zoals men dan zegt.
Het is een leuke website, dat waarneming.nl. Daarop geven vogelliefhebbers door wat ze de afgelopen dagen waar en wanneer hebben waargenomen. Dat frappeert me. Niet alleen heb ik groot respect voor al die medemensen die bij tij en ontij naar het zwerk turen, zonder daar blijvend lichamelijk letsel aan over te houden, maar vooral dat die mensen dan bovendien kunnen reciteren wát het was, dat daar vloog, boven het struikgewas. Met eigen ogen en met aan ongeloof grenzende bewondering zie ik geregeld hoe vogelaars al dat gefladder weten te duiden. Mijn buurman is er ook zo eentje. Een aardige, bedachtzame man, die alles ziet, vooral vanuit zijn ooghoeken - een soort Draaihals. Hij verbijstert mij telkenmale. Als ik nog maar net heb gezien dat er ergens, aan de einder, iets beweegt, “baltsend, zingend of foeragerend” zoals dat in vogelboekjesterminologie heet, kan hij er al zó veel over vertellen dat het een kleine pocket kan vullen. Alweer een vogelboekje. Hij kan niet alleen de soort noemen, en op verzoek ook de Latijnse naam, waar het vandaan komt, in welk biotoop het verblijft - geen detail blijft geheim, tot het kalkgehalte van de eierschalen en de sexuele voorkeuren van het dier aan toe. Op die momenten val ik stil. Ik schuifel wat met de voeten, wring wat met de handen, en laat het allemaal over me heen komen. Hier is iemand mij duidelijk de baas.
De Hemel zij dank blijft er in die poel van informatie toch nog veel onduidelijkheid drijven. Zo is nog steeds niet exact bekend hoe trekvogels, vanaf hun zomerverblijf in bijvoorbeeld Afrika, weten wanneer ze precies op de wieken moeten, om op tijd en zonder omhaal in Nederland een paar vrouwtjes te kunnen bespringen. Dat is een Geheim dat vooral geheim moet blijven, zodat er plaats is voor verwondering. Zo ben ik ook tegen het ringen en zenderen van vogels om nóg meer info uit die dieren te destilleren. We hóeven niet alles te weten. Maar dat is weer een ander verhaal.